Over stikstofbrief Minister Van der Wal: Trein dendert door, niets ontziend

Met verbijstering hebben we kennisgenomen van de Kamerbrief van Minister van der Wal op 1 april jongstleden. We keken uit naar de brief die ‘richtinggevend’ zou zijn, waarin de ‘spelregels’ voor gebiedsprocessen helder zouden worden, en waarin met respect zou worden gesproken over de boeren.

In de media zagen we vervolgens een minister die schermde met bonussen op de marktwaarde, voor boeren die vlot zouden instappen in de opkoopregeling. Maar geen woord over de snelle daling van die marktwaarde. Als je huis voor 2030 moet worden afgebroken, dan daalt de marktwaarde meteen sterk. Als je landbouwgrond in 2030 de status natuur moet hebben, dan daalt de marktwaarde meteen sterk. Daarnaast staan de Europese staatssteunregels bonussen niet gemakkelijk toe.

Ontstellende framing van boeren

De richting van de Rijksoverheid is kristalhelder: kostte wat kost dendert de trein door. Er wordt ingezet op versneld opkopen van boerenbedrijven en grond. De brief ademt een ontstellend frame van negatieve impact van veehouderij op de omgeving uit. Waarbij termen als diergezondheid, dierenwelzijn, zoönose en geur ook gebruikt worden om het frame meer kracht bij te zetten. Op geen enkele manier is onderbouwd waarom de voorgestelde onomkeerbare en rigoureuze maatregelen in de vorm van opkoop van grond en bedrijven bijdraagt aan maatschappelijke doelen.

Geen antwoorden

Gebiedsprocessen staan centraal en Provincies stellen hiervoor de doelen en kaders. Hoe zo’n gebiedsproces eruit gaat zien, hoe belangen afgewogen worden, en hoe geborgd gaat worden dat maatregelen daadwerkelijk leiden tot het halen van de doelen, is niet duidelijk. Immers, er worden geen kosten- en batenanalyses gemaakt. Daarnaast blijft er veel onzekerheid rond PAS-melders. Deze moeten ook binnen het gebiedsproces opgelost worden. En mocht het niet snel genoeg gaan, dan grijpt het Rijk in. En komen instrumenten als onteigening om de hoek kijken.

Geen perspectief

De kamerbrief biedt totaal geen perspectief voor boeren. Er staat wel een aantal keren dat er perspectief nodig is, maar geboden wordt dat niet. Latente ruimte, extern salderen, intern salderen, beweiden, het gebruik van RAV-factoren bij depositieberekening en bemesten, alles wordt ter discussie gesteld. Terwijl juist dit het perspectief en draagvlak voor boeren bepaalt. Er wordt hiermee volledig voorbij gegaan aan ondernemerschap en innovatiekracht van de sector.

Na paar jaar alweer nieuw grootschalig plan

De varkenshouderij heeft al 80% stikstof gereduceerd en neemt met haar Actieprogramma Vitalisering Varkenshouderij volledige verantwoordelijkheid op maatschappelijke thema’s als dierenwelzijn, -gezondheid, Klimaat en omgeving. Dit Actieprogramma is samen met de overheid opgesteld, nog maar enkele jaren geleden. Wij hebben al decennialang laten zien dat we innovatief en krachtig zijn, verantwoordelijkheid nemen en doelen realiseren. Juist de varkenshouderij kan vele oplossingen bieden op gebied van circulariteit en klimaat, en daar staan we voor. En daar gaan we mee door.

Samen i.p.v. zonder

We roepen het Ministerie en politieke partijen dan ook nogmaals op om het SAMEN MET ons te doen. Collega boerenorganisaties roepen we op om samen te gaan werken. Groepen boeren, lokaal in gebiedsprocessen, hebben onze samenwerking hard nodig.

(foto: Rijksoverheid)

Naar overzicht